“Chain Reaction” ( Zincirleme reaksiyon) başlığı altında düzenlenen ve 3. Upgrade Uluslararası toplantısına ev sahipiği yapan Üsküp’te konsept, ülkelerin kurduğu network’ün, işleyişinin, ortaklaşa çalışmanın ve etkileşimin sembolü olarak belirlendi. Upgrade! International oluşumu, yaratıcı bir çalışma olarak başladı ve uluslararası temsilciler arasında büyüyen bir networkde hayat bulan bir iletişim sistemi oldu. Ve her sistem ve siteme katılan her yeni nokta birbirini etkileyerek yoluna devam etti. Şu an sistemine bağlı olan 29 şehrin ( Üsküp, Sao Paulo, Sofya, Zagreb, Oklahama, New York, Salvador, Seul, Lizbon, Paris, Eindhoven, Vancouver, Tel Aviv, Johennesburg, Berlin, İskoçya, Varşova, Amsterdam, Brüksel/ Gent, Montreal, Chicago, Tijuana, Boston, Münih, İstanbul, Seattle, Wellington, Saray Bosna, Viyana) oluşturduğu tüm katılımcılar bu sene Makedonya’da olumlu bir zincirleme reaksiyona imza attı. Her sene veya iki senede bir devam edecek toplantılar farklı şehirlerden katılan sanatçı ve sanatçı oluşumlarının birleşmesiyle dünyanın herhangi bir Upgrade noktasında bir araya gelecek.
Bu sene 11-14 Eylül tarihleri arasında düzenlenen Zincirleme Reaksiyon oluşumu 5 noktadan seçilen partnerler tarafından şekillendi (Upgrade! Belgrade, Upgrade! Berlin - Public Art Lab, Upgrade! Sofia – InterSpace, Upgrade! Istanbul – NOMAD ve Upgrade! Skopje - Line Initiative and Movement). 50 uluslararası sanatçı, küratör ve sanat prodüktörü Üsküp’te şimdiki ve gelecekteki projelerini tanıttı ve onları diğer networklerin katılımıyla geliştirdi. Sanatsal programı oldukça zengin ve farklı olan bu organizasyon ulusal areneda yeni medya alanındaki gelişmelere odaklandı.
Programda toplantı, workshop, panel, sergi, yerleştirme, performans, video gösterimi, müzik ve görsel işitsel performanslar yer aldı. Her sabah 09-12.00 saatleri arasında sadece katılımcılara açık olan toplantılarda Upgrade International üyeleri kendi ülkelerindeki oluşumlarından ve gelecek planlarından bahsetti. İkinci toplantıda Upgrade zincirine yeni katılan Saray Bosna, Zagreb ve Viyana kendilerini tanıttı ve son toplantıda ise gelecek Upgrade toplantısı ve ortak çalışmalar üzerine konuşuldu.
Upgrade International Sergisi Museum of City Skopje’de gerçekleşti. Marina Abramovic’in “The Bridge” video enstelasyonunun da sergilendiği bu tarihi ve önemli mekan aynı zamanda 1963’te Makedonya’daki büyük depremin anısını yaşatan da bir abide. Deprem de görülen hasardan dolayı üst iki katına çıkılmayan ve içinde büyük rampalarla ilerlediğiniz alanda 20 adet proje sergilendi. Detaylarına http://line.org.mk/exhibition.php ulaşabileceğiniz sergide önde gelen çalışmalardan Detroitli sanatçıların Henrik Ibsen’in “Bebek Evi” adlı eserinden etkilenilerek tasarlanmış interaktif yerleştirme çalışması “Rootoftwo”; webden alınan datalarla realtime olarak sergilenen Fransız RYbN kollektifi videosu Antidatamining; ve Sean Arden’in (Vancouver) televizyon, izleyici, video ve elektrik kavramlarını ön plana çıkardığı Turn me on adlı çok kanallı video çalışması sayılabilir.
Workshop ve panel detaylarına http://line.org.mk/ adresinden ulaşabileceğiniz seride en ilgi çekici konuşmalardan biri KRIEGSPIEL LAN Party: playing Guy Debord's Game Of War workshop’ı oldu. İsrail doğumlu New York’da çalışan akaedemisyen/ tasarımcı Mushon Zer Aviv’i sunduğu ve tezinin içeriğini de oluşturan çalışma workshop ve tez aşamasındaki sansasyonu anlatan panel ile beraber sunuldu.
Meşhur Marxist filozof Guy Debord’un 1978 yılında tasarladığı Kriegspiel "Game of War" adlı masa oyunu tam 30 sene sonra RSG tarafından online bilgisayar oyunu olarak tasarlandı. Burada önemli olan risk, go gibi bilinen masa oyunlarının ve birçok savaş stratejisine bağlı bilgisayar oyununun öncüsü olan Debord’un çalışmasının unutulmamasını ve bir nostaljinin ayakta kalmasını sağlamak oldu. Bu çalışmanın ikinci önemli etkisi ise akademik camiada kendisini gösterdi. Mushon Zer-Aviv tarafından Upgrade katılımcılarna oynatılan oyunun temeli iletişim merkezine ve bereberliğe yani network’e dayanıyor. Oyunda kurulan iletişim kuleleri en önemli savaş taktiği olarak kurgulanmış, eğer iletişim kulenizin önü kesilirse hiçbir piyonunuzu oynatamıyorsunuz. Ve hiçbir savaşçınız ya da silahınız tek başına saldıramıyor. Saldırı ve defans anlarında tüm atakların matematiksel hesapları size gösteriliyor siz saldırı yapabilmek için karşı atağın gücünü sayısal olarak geçemek zorunda kalıyorsunuz. Bu çalışmanın arkasındaki ekip ise Alexander R. Galloway, prodüksiyon ve programlama; Carolyn Kane, araştırma; Adam Parrish, programlama; Daniel Perlin, ses; DJ /rupture ve Matt Shadetek, müzik; ve Mushon Zer-Aviv (Shual.com), dizayn. Detaylı bilgi ve oyunu indiemek için http://r-s-g.org/kriegspiel/ adresine girebilirsiniz.
Upgrade İstanbul
Upgrade International noktalarından en kalabalık katılımı gösteren Türk ekibi oldu. Organizasyona, video gösterimi programını düzenleyen Başak Şenova, Erhan Muratoğlu, Emre Erkal’dan oluşan NOMAD; Kadir Has Üniversitesi ve Makedonya Avrupa Üniversitesi ortak projesi Tag Away’i temsilen projeye emek veren Can Küngör ve Umut Siliman katıldı. Ben de video programında seçilen küratörlerden biri olarak Kurye Video Organizasyonu arşivini temsilen onlarla beraberdim. Tüm Upgrade network’ünden seçilen küratörlerin Nomad’a gönderdiği videolardan derlenen sanatçıların işleri gösterildi. Ağırlıklı olarak animasyon videolarından oluşan programda 6 tane gösterim gerçekleşti: Hikayeler, Mekanlar, İzler Reaksiyonlar, Aksiyonlar ve Protokoller. 15 farklı upgrade noktasından 15 küratörün desteklediği gösterime ayrıca Upgrade noktalarından olmayan Cape Town ve Tahran’dan iki küratör ve birçok video katıldı. Bu durum Upgrade alanının genişlemesi yolunda oldukça önemli bir adım oldu.
Türkiye’den Kurye Video Organizasyonu’na dahil sanatçılardan Mert Kızılay, Deniz Kader, Candaş Şişman, Denizcan Yüzgül, Dilara Kurtoğlu’nun ve Kadir Has Üniversitesi öğrencisi ve Nomad arşivinden Başak Kaptan ve Efe Hızır’ın videoları gösterildi. Animasyon ve deneysel video alanında Türk genç sanatçıların ne kadar başarılı, gelişmiş ve farklı olduğunu görmek hepimizi sevindirdi. Oturduğum yerden defalarca seyrettiğim bu sanatçıların videolarını sanki ilk kez seyrediyor gibi hissedip, aptal bir gülümsemeyle izleyenleri seyrederek onlar adına heyecan duydum diyebilirim. Hepside çok beğenildi gösterim sonrası gelip sanatçıları soranlar oldu. Ayrıca video ile ilgilenen biri olarak İsrailli sanatçıların animasyonlarını seyretmenin ne kadar keyifli olduğunu anlatamam. İlgililerin araştırmasını tavsiye ederim. En bağendiğim videolardan birkaç örnek ise Brandon Blommaert’in “Greycon 4”, Dana Darvish’in “The God’s Sorrow”, Cyrstalbeard Collective Works’ün “Waiting for Midi Interface” ve “Acid Brain”, Ariel Belinco ve Michael Faust’un “Beton” ve Sigalit Lipschitz’in “Jerusalem of Steel” . Tüm küratörlerin ve sanatçıların; post production ve grafikleri düzenleyen Can Küngör’ün ve tabii ki bu programı oluşturan Başak Şenova ve Nomad’a emekleri için teşekkürler. Detaylar için: http://line.org.mk/screening_program%20.php
http://nomad-tv.net/upgrade/screenings08/
adreslerine bakabilirsiniz.
Bir diğer önemli çalışma ise Kadir Has Üniversitesi ve Makedonya Avrupa Üniversitesi ortak projesi Tag Away: Cognitive Mapping of Skopje via Graffiti çalışması oldu. İki üniversitenin öğrencileri tarafından gerçekleşen projede Üsküp’te 6 alan seçildi ve online bir Üsküp Haritası yaratıldı. Avrupa Üniversitesi’nden Maja Piponska, Dejan Spirt Dzolev; Kadir Has Üniversite’si İletişim Tasrımı bölümü öğrencileri Can Küngör ve Umut Siliman’ın hayata geçirdiği projeyi Avrupa Üniversite’si öğretim görevlisi Assist. Prof. Gordana Vrencoska ve Kadir Has öğretim görevlisi Assist. Prof. Başak Şenova koordine etti. Türk sanatçı Cren Oykut ve Makedon sanatçı Ruzika Trpkovska a.k.a Ruki çizimleriyle renklendirdi. Bu kalabalık türk grubu şehrin heryerine Tagaway stickerları yapıştırdı.
Ayrıntılı bilgi için: http://nomad-tv.net/tagaway
Dördüncüsü Sao Paulo’da gerçekleşmesi planlanan Upgrade International toplantısı herkes için oldukça güzel bir deneyim oldu. Tüm katılımcılar ülkelerine Üsküp’te karar aldıkları ortak çalışma projeleriyle döndü. O zamana kadar Upgrade Istanbul Nomad’ın gerçekleştirdiği paneller ve gösterimlerle devam edecek. Üsküp’teki video gösterimini ise Haziran ayında Aksanat’ta gerçekleşecek Kurye Uluslararası Video Festivali kapsamında izleyebilirsiniz.
Yazı: Irmak Arkman
Fotoğraflar: Can Küngör
Posts
No comments:
Post a Comment